Κάνοντας μια περιήγηση ανά τους αιώνες από τη αρχαιότητα μέχρι και σήμερα, στην ιστορία πολλών χωρών βρίσκουμε αναφορές σε διάφορες αρχαίες θεότητες που σχετίζονται με τη πόση, τη μέθη ακόμα και τη ζυθοποίηση.
Πολλοί απ' αυτούς είναι λίγο-πολύ γνωστοί, άλλοι πάλι ίσως λιγότερο.
Μέσα λοιπόν από αυτές τις αναφορές βρήκαμε κάποιες θεότητες που σχετίζουν το όνομα τους άμεσα με την μπύρα και θα τους παρουσιάσουμε στο παρακάτω άρθρο.
Silenus (Σειλήνιος ή Σειληνός)
Στη αρχαία Ελληνική Μυθολογία, οι Σειληνοί ήταν μυθικά πλάσματα, σύντροφοι του Διόνυσου. Αν και συχνά συγχέονται με τους Σάτυρους, ήταν διαφορετικά πλάσματα. Έμοιαζαν αρκετά με Κένταυρους, έχοντας αυτιά, ουρά και οπλές αλόγου και κατάγονταν από τη Θράκη και τη Φρυγία.
Αρχηγός τους ήταν ο Σειληνός, που είχε διαπαιδαγωγήσει το θεό Διόνυσο και που χρησίμευε σαν μάντης στους ανθρώπους, μόνο όμως αφού αυτοί τον μεθούσαν. Οι Σειληνοί συνήθως διασκέδαζαν το Διόνυσο παίζοντας μουσική και χορεύοντας με τις Μαινάδες, ενώ κατά το μύθο είχαν πολεμήσει μαζί με το Διόνυσο εναντίον των Γιγάντων.
Dionysus (Διόνυσος)
Άλλη μία θεότητα που αναφέρεται στη Ελληνική Μυθολογία είναι ο θεός Διόνυσος. Γιος του θεού Δία, ανήκει στις ελάσσονες πλην όμως σημαντικές θεότητες του αρχαιοελληνικού πάνθεον. Εξαιτίας του γεγονότος ότι γεννήθηκε ανάμεσα στα αστροπελέκια του Δία και την πυρκαγιά του ανακτόρου, ο Διόνυσος έφερε την επωνυμία πυριγενής.
Ο θεός περιπλανάτε στην Αίγυπτο και τη Συρία, τρελός από το μίσος της Ήρας. Θεραπεύεται από τη Ρέα στη Φρυγία. Η Ρέα, επίσης, είναι εκείνη που τον διδάσκει την τελετουργική λατρεία και ορίζει το ένδυμα του θεού και των Μαινάδων ακολούθων του.
Η ακολουθία του θεού συμπληρώνεται με τους Σατύρους και τους Σειληνούς. Θεός εκπολιτιστής ο Διόνυσος συνέχισε την περιπλάνησή του, διδάσκοντας ανά τον κόσμο τις ιδιαίτερες τελετές του και την καλλιέργεια της αμπέλου. Αλλού έγινε δεκτός ως θεός, αλλού ως τυχοδιώκτης άνθρωπος, γεγονός που προκάλεσε σύμφωνα με τον μύθο και ανάλογες αντιδράσεις εκ μέρους του, ευνοώντας τους φίλους και τιμωρώντας τους εχθρούς.
Ο Διόνυσος, επίσης συνδέεται με τη μέθη, την καλοπέραση και την γονιμότητα, μέσω του εκπληρωμένου έρωτα.
Ninkasi (Νινκάσι)
Η Νινκάσι είναι η θεά της μπύρας για τους αρχαίους Σουμέριους.
Ένα από τα οχτώ παιδιά του Ένκι (Enki) άρχοντα της Νουντιμούντ (Nuddimud) και της Νιντί (Ninti) βασίλισσας του Αμπζού (Abzu).
Λένε πως ήταν αυτή που έδωσε στον τότε αρχαίο κόσμο το μυστικό για τη ζυθοποίηση της μπύρας.
Θεωρείται η θεά του αλκοόλ, της ικανοποίησης και του πάθους.
Osiris (Όσιρις ή Ούζιρις, Αζάρ, Ουζάρ, Ουεζίρ, Ουζαρέ)
Αρχαίος Αιγύπτιος θεός της μεταθανάτιας ζωής αλλά και της γεωργίας και της μπύρας, του οποίου το όνομα είναι αρχαιοελληνική μεταγραφή της Αιγυπτιακής λέξης Ουεζίρ, εξομοιώθηκε με πολλές θεότητες του Ελληνικού πάνθεον, κυρίως δε με τον Διόνυσο και τον Άδη.
Ωραιότερος και ψηλότερος από όλους ο μελαχρινός, όπως περιγράφεται, Όσιρις διαδέχθηκε τον πατέρα του Γκεμπ στον θρόνο της Αιγύπτου, όταν εκείνος αποσύρθηκε στον ουρανό, αναγορεύοντας ως βασίλισσα την αδελφή του Ίσιδα. Πρώτο μέτρο του νέου θεϊκού φαραώ ήταν η κατάργηση της ανθρωποφαγίας, η μεταβολή του νομαδικού βίου και η μόνιμη εγκατάσταση, όπως και η εκπαίδευση των υπηκόων του στην τέχνη της κατασκευής γεωργικών εργαλείων για την καλλιέργεια της γης και την παραγωγή σιταριού και σταφυλιών. Με αυτά θα παρασκεύαζαν τα απαραίτητα για τη διατροφή των ανθρώπων, δηλαδή τον άρτο, τον οίνο και το ζύθο.
Δόθηκαν στο παρελθόν αρκετές ερμηνείες για τον μύθο του Όσιρι. Θεωρήθηκε πνεύμα της βλάστησης, που πεθαίνει και αναγεννάτε αδιάκοπα, καθώς ο Όσιρις συμβολίζει το σιτάρι, το αμπέλι και τα δέντρα.
Σε μια αναφορά του ένας αρχαίος Έλληνας έγραψε: "Ο Όσιρις δίδαξε στους ανθρώπους πώς να ζυθοποιούν από νερό και κριθάρι και το οποίο δεν είναι καθόλου κατώτερο από το κρασί".
Tezcatzontecatl ή Tepoztecatl (Τεζκατζοντεκάτλ ή Τεποζτεκάτλ)
Στη Μυθολογία των Αζτέκων ο Tezcatzontecatl ήταν ο θεός του "Pulque" (αλκοολούχο Μεξικάνικο ποτό), της μέθης, της γονιμότητας και της ευφορίας.
Σύμφωνα με έναν Αζντέκικο μύθο ο Tezcatzontecatl ήταν ένας Centzon Totochtin, ένα από τα 400 παιδιά της Mayahuel θεάς των φυτών Maguey και Pantecatl, της θεάς που δίνει τη γονιμότητα.
Mbaba Mwana Waresa (Μπάμπα Μουάνα Βαρέσα)
Αρχαία θεότητα των Ζουλού.
Θεωρείται η θεά της γεωργίας, της βροχής, του ουράνιου τόξου και της μπύρας.
Πιστεύεται ότι ήταν η πρώτη που παρασκεύασε μπύρα.
Yasigi (Γιασίγκι)
Θεότητα του χορού και της μπύρας, που λατρευόταν σε χώρες της Αφρικανικής ηπείρου.
Στα αγάλματα της, συνήθος, αναπαριστάνεται ως γυναίκα με μεγάλο στήθος, κρατώντας στο χέρι της, έναν αναδευτήρα μπύρας καθώς χορεύει.
Ægir ή Gymir (Εγκίρ ή Γκυμίρ)
Θεός της θάλασσας κατά τη Νορβηγική Μυθολογία. Πίστευαν ότι έλεγχε τις καταιγίδες και τα κύματα τις θάλασσας. Κατοικούσε στο νησί Hlésey.
Ο μύθος θέλει τον Ægir, την σύζυγο του Rán και τις εννιά του κόρες, να ζυθοποιούν για τους θεούς. Σε μια γιορτή στην Lokasenna, οι θεοί έπιναν μέσα από τον βραστήρα του είχε φτιάξει ο Θωρ, με τα ποτήρια τους να είναι πάντα γεμάτα.
Θεωρείται ο θεός της μπύρας και της ζυθοποίησης κατά τους Νορβηγούς.
Radegast ή Radigost, Radhost, Radhošť, Redigast (Ράντεγκαστ)
Σλαβική θεότητα της φιλοξενίας, της γονιμότητας και της καλλιέργειας.
Το όνομα του είναι επίσης συνδεδεμένο με τον πόλεμο και τον ήλιο.
Σύμφωνα με τοπικούς μύθους η δημιουργία της μπύρας αποδίδεται στον Radegast.
Raugupatis & Ragutiene (Ραγκουπάτις και Ραγκουτιέν)
Στη Βαλτική αλλά και στη Σλάβικη Μυθολογία ο Raugupatis είναι γνωστός και ως ο θεός της ζύμωσης.
Η Ragutiene, σύντροφος του Raugupatis, είναι γνωστή ως η θεά της μπύρας.
Όλους όσους σας παρουσιάσαμε αναφέρονται σε πρόσωπα της Μυθολογίας και είναι σύμφωνα με επίσημες αναφορές. Βέβαια να μην ξεχάσουμε να αναφέρουμε ότι πέρα από αυτούς, υπάρχουν και κάποιες αναφορές σε κάποιους ανθρώπους οι οποίοι "Θεοποιήθηκαν" ή Αγιοποιήθηκαν, όπως ο Gambrinus, ο Άγ. Άρνολντ (βλ. σχετικά άρθρα) και άλλοι.
