Ρεπορτάζ για το επίπεδο της ζυθοποιίας στην Τσεχία.
Ρεπορτάζ 3ο: "Family Little Brewery By Water Sprite" (Velký Rybník village).
Αγαπητοί Έλληνες αναγνώστες, αγαπητοί μπυρολάτρες στην Ελλάδα.
Μαντέψτε, που θα πάμε σήμερα. Αν θα έπρεπε να το περιγράψω και να το αποδώσω πιο λεπτομερώς, θα έλεγα πως θα επισκεφτούμε το μέρος που επικεφαλείς είναι η δυνατή επιθυμία και η αγάπη για τη μπύρα!
Στο χωριό Big Pond (Μεγάλη Λίμνη) που βρίσκεται δίπλα στη μεγάλη λίμνη. Ναι αυτό είναι πραγματικά το όνομα του και της λίμνης επίσης. Εδώ λοιπόν βρίσκεται το ζυθοποιείο που επισήμως ονομάζεται Domácí Pivovárek U Hastrmana (φωτ. 1 - και σημαίνει Οικογενειακό Μικροζυθοποιείο Δίπλα Στη Νεροπηγή) και ο κος Lubos Vorel είναι ο άνθρωπος που διοικεί τα πάντα εκεί! Ικανός άνθρωπος. Και είναι καλύτερος από αυτούς που έχω δει σε άλλα μέρη και ζυθοποιεία τριγύρω.
Βρεθήκαμε εκεί ένα ζεστό και όμορφο απόγευμα του Ιουλίου, έκανε ζέστη, καταιγίδα κεραυνών πλανιόταν στον αέρα, στο εστιατόριο του ζυθοποιείου γινόταν «Μεγάλη Σταυροφορία» από το Club of Beer Tourists (της πόλης Jihlava). Δεν μπόρεσα να κρατηθώ και τράβηξα μια φωτογραφία μια όμορφη «μπυροκοιλιά» (φωτ. 2). Αρκετοί μηχανόβιοι έκαναν μια στάση. Μηχανόβιοι και των δύο στυλ. Οι μοντέρνοι, με κράνη σε παράξενα σχήματα με περίεργα σχέδια, με τους μετρητές παλμών στους, και εκείνοι με τις μηχανές του '80 που έρχονταν από τα κοντινά μέρη και ένιωθαν διψασμένοι.
Ήταν η τέλεια μέρα. Στην βεράντα είχε ένα ευχάριστο αεράκι, η κα Vorel έπαιρνε τις παραγγελίες και σέρβιρε μισόλιτρα ποτήρια στα τραπέζια. Ο κος Vorel, όλο γλύκα, επέβλεπε αυτό το πανηγύρι και παράλληλα ζυθοποιούσε την καινούρια μπύρα.
Ήταν Κυριακή κι εγώ καθόμουν εκεί και απολάμβανα την μπύρα μου. Πω, πω φίλε τι καλά! Ειδυλλιακό χωριό. Τι διαφορετική είναι αυτή η πλευρά της Πράγας. Και τι διαφορετικές μικροζυθοποιείες. Από όλες τις πλευρές. Της ηρεμίας, της τιμής, του χαρούμενου και χωρίς άγχος σέρβις. Εδώ είναι το Velký Rybník. Στο ξεχασμένο χωριό κοντά στην πόλη Karlovy Vary στην Δυτική Βοημία. Η γη της Επαγγελίας για την μικροζυθοποιία. Το χωριό βρίσκεται μακριά από τους κύριους δόμους. Και μαντέψτε τι είναι ομορφότερο εδώ. Η μπύρα εδώ είναι πραγματικά καλή. Ειδικά η Semidark Special Lager 13° αλκοόλ.
Πάντα θαύμαζα το κουράγιο να ξεκινήσει μια τέτοια επιχείρηση. Στην πραγματικότητα ο κος Vorel δεν μπήκε με το κεφάλι στη ζυθοποίηση όντας άσχετος. Παλαιότερα είχε εστιατόριο. Στη βρύση ήταν και ακόμα είναι η μπύρα Černá Hora. Που ζυθοποιείται από την Černá Hora Brewery που είναι ένα μεσαίας κατηγορίας ζυθοποιείο στην Νότια Μοράβια (όχι μικροζυθοποιείο). Η δικής του παραγωγής μπύρα στην αρχή ήταν μια έκπληξη, ένα πείραμα μεταξύ φίλων για πλάκα. Πείραμα που κατέληξε επιτυχημένο!
Η πρώτη δοκιμή της μπύρας έγινε το Μάρτιο του 2005. Και η Černá Hora ως δια μαγείας μπήκε στην άκρη! Ο Θεός να ευλογεί αυτή τη μπύρα. Το όνομα όλων των μπυρών είναι Hastrman (νεροπηγή).
Τώρα μπορούμε να ρίξουμε μια ματιά στις συνθήκες που ζυθοποιείται αυτή η μπύρα. Περάστε μέσα. Το ζυθοποιείο και το εστιατόριο στην πραγματικότητα είναι και η κατοικία των ιδιοκτητών. Οι Vorel ζουν στον 2ο όροφο. Όχι δεν θα τρυπώσουμε στην κρεβατοκάμαρα τους. Αλλά καλώς ήλθατε στο Βασίλειο τους. Ας κάνουμε μια βόλτα στο Διαμέρισμα - Ζυθοποιείο!
Στο ισόγειο πίσω από τις βρύσες, βρίσκεται η κουζίνα με το καζάνι (φωτ. 3). Ωραίο σετ ε; Μοιάζει με τα τύμπανα του συγκροτήματος Kiss!
Ζυθοποίηση γίνεται καθημερινά. Σχεδόν 30.000 λίτρα.
Ζεσταίνομαι. Κάνει πολύ ζέστη σε αυτό το δωμάτιο.
Είμαι σχεδόν έτοιμος να λιποθυμήσω... μετά τη ζυθοποίηση, η μπύρα κατεβαίνει στο κελάρι στα δοχεία βρασμού. Είναι απλά μπλε πλαστικά ανοιχτά βαρέλια (φωτ. 4).
Το σπίτι χτίστηκε το 1890, οπότε και τα κελάρια είναι ανάλογα της εποχής που χτίστηκε... Πολύ στενά τα σκαλιά εκεί κάτω... Έπειτα, υπάρχει ένα άλλο δωμάτιο που περιέχει τις δεξαμενές ωρίμανσης (φωτ. 5).
Καθίσαμε κάτω και συζητήσαμε για τα προβλήματα και τις παγίδες μια τέτοιας τίμιας βιοτεχνίας. Δεν μου αρέσει να επαναλαμβάνω τα ίδια βρίζοντας κάθε φορά. Αλλά πραγματικά νευριάζω. Είναι εμφανές πως αν κάποιος δεν ασχολείται με τίποτα δεν έχει προβλήματα με το δημόσιο. Αλλά έτσι δεν θα έχουμε καλές, χειροποίητες μπύρες. Το μόνο που ζητάμε είναι να μην στέκεται κανείς εμπόδιο στον δρόμο μας. Αφήστε αυτούς τους ενθουσιώδης ζυθοποιούς να φτιάχνουν μπύρα όσο ευκολότερα γίνεται.
Εν πάση περιπτώσει δεν βλάπτουν κανέναν. Πίνοντας μπύρα, δεν θα μας σκοτώσουν. Το πολύ πολύ να πάθουμε ακατάσχετη διάρροια αλλά και αυτό υγεία είναι. Άντε να αποφασίσουμε να μην τους ξαναεπισκευθούμε. Αυτό είναι όλο. Σας παρακαλούμε μην προσπαθείτε να «βελτιώσετε» την βαρελίσια και την εμφιαλωμένη μπύρα τους. Σας βλέπω. Ο κανονισμός κυνηγάει τον κανονισμό, οι εντολές κυνηγούν τις εντολές και ξανά κανονισμοί, οδηγίες της Ευρωπαϊκής ένωσης, εντολές ξανά... ποιος νοιάζεται για αυτές τις βλακείες; Το μόνο που ζητάμε είναι καλή μπύρα, και αν καμιά αράχνη πέσει στην δεξαμενή βρασμού και βράσει μαζί με τη μπύρα, απλά δεν μας ενδιαφέρει.
Παλαιότερα, οι ζυθοποιοί έπρεπε να ευλογούν τη μπύρα τους, σαν η μοίρα τους να ήταν πάντα σε κάθε ζυθοποίηση αβέβαιη. Δεν χρειαζόταν γραπτούς νόμους και στάνταρντ. Σας παρακαλώ μην πιέζετε τον κο Vorel, να έχει τον ίδιο εξοπλισμό με την Heineken. Αμέσως όταν τον βάλει θα φτιάχνει την ίδια, άγευστη, επίπεδη μπύρα σαν αυτή του Ολλανδικού γίγαντα. Γιατί τότε θα είναι όλα καινούρια, λαμπερά, ατσάλινα, αποστειρωμένα, άπνοα, νεκρά, βαρετά, επίπεδα κτλ. Αλλά έτσι θα τηρηθούν οι νόμοι κύριε Υπάλληλε και θα είστε ικανοποιημένος,... και ακόμα μία ζυθοποιία θα χάσει το πρόσωπο της, την ζωντάνια της και την μαγεία της. Ας αφήσουμε αυτές τις μικρές, να αναπνεύσουν ελεύθερες και να κάνουν την δουλίτσα τους! Αυτές είναι που κρατάνε τον πήχη ψηλά. Που κρατάνε τις παραδόσεις μας. Αυτές είναι που κρατάνε την σημαία της υπερηφάνεια ψηλά!! Όχι οι χαρτογιακάδες στα γραφεία.
Ξέρετε, υποπτεύομαι γιατί ένιωσα καλά σε αυτή την μικροζυθοποιία. Τι ήταν τόσο όμορφο εκεί... Ήταν αυτή η σπιτική χωρίς άγχος ατμόσφαιρα, ντόπιοι, ξένοι, μπύρα, "utopenci" (μεθυσμένος άντρας - Τσέχικη λιχουδιά από πίκλες με λουκάνικα και ξύδι)... ο ζυθοποιός που τρέχει ιδρώνοντας... ευκίνητος... Ζητώ συγνώμη που επαναλαμβάνω συνέχεια τα ίδια και τα ίδια. Αλλά αυτή είναι η αλήθεια. Και ήθελα να «καρφώσω» το καρφί στο κεφάλι. Να περιγράψω λεπτομερώς τι συμβαίνει στο Velký Rybník (Big Pond). Να σας πω τι κάνει τη Μεγάλη Λίμνη πραγματικά μεγάλη!!! Και δεν είναι η κοντινή λίμνη, αν και είναι πραγματικά πολύ μεγάλη!...
Τώρα ας ρίξουμε μια καλή ματιά στην Hastrman (νεροπηγή)...
Η μπύρα είναι ένα πολύ απλό προϊόν. Και μάλλον αυτός είναι και ο λόγος που την κάνει τόσο μαγική. Υπάρχουν μπύρες που σου αφήνουν το «αποτύπωμα» τους στον ουρανίσκο σου. Και μερικές σου αφήνουν «αποτύπωμα» ακόμα και στην καρδιά! Υπάρχουν μπύρες που απλά σε προσπερνάνε... Αυτές όμως οι τοπικές ανήκουν στην πρώτη κατηγορία! Θα ήθελα να ακούσω και την δική σας άποψη.
Δείτε τις μπύρες που ζυθοποιούν εδώ (φωτ. 6). Οποιαδήποτε στιγμή έρθετε εδώ θα βρείτε 3 regular μπύρες στις βρύσες: Light Lager 11° απόστ., Light Lager 12° απόστ. και Semidark Special Lager 13° απόστ. Ήμουν πολύ τυχερός που ήρθα την κατάλληλη στιγμή και βρήκα την υψηλής παστερίωσης σταρένια μπύρα (φωτ. 7).
Είναι καινούρια μόδα στις μικροζυθοποιίες της Τσεχίας. Σταρένια μπύρα. Μου αρέσει κι εμένα. Είναι διαφορετική, ενδιαφέρουσα γεύση πολύ καλή για καλοκαιρινό δροσιστικό. Απλά δεν ξέρω πώς να περνάω τις ώρες μου με σταρένια μπύρα. Δεν είναι το πάθος μου! Θα προτιμούσα να αρπάξω ένα ποτήρι Stout αν δεν υπάρχει τριγύρω καλή Lager.
Ξέχασα να σας πω ότι είχαν επίσης Dark Lager σε βρύση όταν τους επισκέφτηκα εγώ. Οι τιμές (τον Αύγουστο του 2008): Semidark Special Lager 1,00 € το μισόλιτρο, 0,85 € η 11° Light Lager και 0,90 € η 12° Extract Light Lager σε μισόλιτρο mug. Δεν είναι «κλεφτοτιμές».
Σας είπα πως ο κος Vorel (φωτ. 8) είναι τίμιος άνθρωπος, της παλιάς σχολής... πάντα σε καλή διάθεση, με χαμόγελο διάπλατο στο πρόσωπο του. Πάντα έτοιμος να εξυπηρετήσει. Για να μην το ξεχάσω, πρέπει να σας πω πως φτιάχνει ακόμη μια σπέσιαλ που ονομάζεται Sweet Flag Root Beer (προσθέτει ρίζα αυτή η ρίζα καλαμιού). Δυστυχώς δεν συλλέγεται από την κοντινή λίμνη αλλά την προμηθεύονται από την αγορά της Πράγας. Τι κρίμα. Θα ήταν πιο αυθεντική.
Συνοψίζοντας: Μπορείτε να καθίσετε εκεί και να το απολαύετε. Είναι όμορφα να καθίσετε εδώ και να πιείτε. Επίσης μπορείτε να ευχαριστήσετε το στομάχι σας καλά χωρίς κανένα πρόβλημα.
Το μενού είναι πλούσιο και ο καθ' ένας μπορεί να βρει ένα αγαπημένο φαγητό. Και σας έχω καλά νέα... κέικ, παγωτά, τηγανίτες με βατόμουρα. Η μπύρα είναι διαθέσιμη και για να πάρετε μαζί σας σε πλαστικά μπουκάλια 1,5 λιτ.
Οι συλλέκτες μπορούν να αγοράσουν ποτήρια (εξαιρετικά ποτήρια σε στιλ Tubinger), μπορούν σε πολύ φιλικό κλίμα να «κλέψουν» coasters (σουβέρ) σαν ενθύμιο, και να ολοκληρώσουν το σετ με ετικέτες μπύρας. Τι περιμένετε; Για αυτούς που αγαπούν την Lager, αυτό το μαγαζί είναι ο Νο 1 σταθμός.
Θα το αποκαλούσα όπως οι Αμερικανοί Γιάνκις "absolute must". Απλά πρέπει να πάτε εκεί. Αυτός που θα απουσιάσει βλάπτει τον εαυτό του... ντροπή του. Θέλετε να απουσιάσετε από την «νεροπηγή»;
Κάθεται σε μια γωνιά και καπνίζει την πίπα του, και προσεκτικά επιβλέπει το μαγαζί! (φωτ. 9).
Για να φανώ καλός στα μάτια του πήγα κι εγώ (φωτ. 10). Ίσως υπάρχει αλήθεια στον θρύλο για τις ψυχές που παγιδεύονται στα δοχεία! Μπυροψυχές. Ποιος να ξέρει;
Καλώς ήρθατε στην επίσημη ιστοσελίδα της μικροζυθοποιίας www.pivohastrman.cz (συγγνώμη αλλά είναι μόνο στα Τσέχικα), καλύτερα να έρθετε από κοντά.
Από τον δρόμο της Πράγας στην πόλη Karlovy Vary, βγείτε στην έξοδο προς Hroznětín. Μετά είναι μόνο λίγα χιλιόμετρα.
Η πάμπ είναι όμορφα και με στιλ επιπλωμένη (φωτ. 11), μπορεί να φιλοξενήσει 40-50 άτομα (με την δική μου εκτίμηση του χώρου),... η βεράντα είναι μεγάλη, και ευάερη.
Η βρύση (φωτ. 12) τρέχει και τρέχει... ο κος Γαλιλαίος θα έλεγε «ανοίγει και ανοίγει»... αλλά προσέξτε: Αν βαρεθήκατε τη μπύρα και θέλετε να δροσιστείτε, μην πηδήξετε στη λίμνη όπως έκαναν οι τύποι από το Club of Beer Tourists Jihlava.
Λένε πως υπάρχουν άφθονα βλαβερά πράσινα Κυανοβακτίρια στο νερό ειδικά το καλοκαίρι που κάνει ζέστη. Όταν ήμουν εκεί είχαν κάνει ανακοίνωση τα ραδιόφωνα σχετικά με το κολύμπι στην λίμνη.
Το Big Pond δεν είναι η μεγάλη λίμνη απλά. Είναι η μπύρα Hastrman. Και αυτό κάνει το μικρό χωριουδάκι ξεχωριστό. Ψάξτε για βρεγμένο έδαφος. Εκεί θα υπάρχει κάποια ιστορία για την «νεροπηγή»...!
Με φιλικούς χαιρετισμούς.
Δικός σας, Libor Vojáček, γνωστός και ως CzechBeerMan.
Teplice, Δημοκρατία της Τσεχίας
