Το αφρώδες ποτό με ευχάριστα πικρή γεύση - η μπύρα, είναι αντικείμενο σεβασμού σχεδόν σ' όλο τον κόσμο.
Μουσεία της μπύρας έχει στο Πλζέν της Τσεχίας, στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας, στο Πότσβιλ των ΗΠΑ, το Σαπόρο της Ιαπωνίας και το Άμστερνταμ της Ολλανδίας. Θεωρείται ότι η μεγαλύτερη συλλογή, αφιερωμένη στη μπύρα στην Ευρώπη είναι στο Βέλγιο, ενώ στο Κoνέκτικατ των ΗΠΑ είναι το μεγαλύτερο μουσείο ζυθοποιίας πέρα από τον ωκεανό, τα εκθέματα του οποίου είναι περίπου 1 εκατομμύριο.
Από τις αρχές του Οκτωβρίου φέτος και η Βουλγαρία έγινε μία από τις χώρες στην οποία αποδίδουν ειδική τιμή στη μπύρα. Στην Στάρα Ζαγκόρα το εργοστάσιο ζυθοποιίας "Zagorka" έστησε στο έδαφός του ζωντανό μουσείο της μπύρας.
Ζωντανό - επειδή είναι τοποθετημένο στους χώρους του εργοστασίου, και κοντά σε κάθε διαδικασία της σύγχρονης παραγωγής εκτίθενται εκθέματα που παρουσιάζουν το παρελθόν της ίδιας διαδικασίας παραγωγής μπύρας.
Προς το παρόν τα εκθέματα είναι 135. Η συλλογή κατέχει πιστοποιητικό του υπουργείου Πολιτισμού το οποίο την μετατρέπει στο πρώτο επίσημο μουσείο της μπύρας στη Βουλγαρία.
Την Παρασκευή το απόγευμα και το Σαββατοκύριακο οι επισκέπτες, συνοδευόμενοι από ξεναγό, έχουν την δυνατότητα να γνωρίσουν από κοντά την διαδικασία ζυθοποιίας και τη συλλογή του μουσείου. Η περιοδεία τελειώνει φυσικά με τη γεύση μπύρας. Ενώ το μουσείο είναι σε όλα τα τουριστικά δρομολόγια που περνούν από την περιοχή της Στάρα Ζαγκόρα.
Η συλλογή αποτελείται από παλιές φωτογραφίες, έγγραφα, φιάλες για μπύρα από σχεδόν πριν έναν αιώνα, ποτήρια κ.ά. "Η αφετηρία τέθηκε το Φεβρουάριο με την εκστρατεία για την συγκέντρωση των εκθεμάτων", λέει η Στόινα Κωνσταντίνοβα που είναι μάνατζερ της μάρκας "Zagorka".
"Αντικείμενα έδωσαν και δίνουν πρώην και νυν υπάλληλοι του εργοστασίου, κάτοικοι της Στάρα Ζαγκόρα και της περιοχής. Η εκστρατεία πραγματοποιήθηκε με την συμβολή του Ιστορικού μουσείου της πόλης, της Βιβλιοθήκη, της Πινακοθήκης και του αρχείου της Στάρα Ζαγκόρα".
"Το πιο εντυπωσιακό έκθεμα με το οποίο πραγματικά είμαστε περήφανοι", λέει η Στόινα Κωνσταντίνοβα, "είναι ένα μπουκάλι από το 1902, που είναι από την περίοδο του Αντρέι Μπρασοβάνοφ, του πρώτου διπλωματούχου μάστορα ζυθοποιού στη Βουλγαρία. Εμείς έχουμε δικά του προσωπικά αντικείμενα – βιβλία, ποτήρια, εκπαιδευτικά βιβλία, από τα οποία έχει μάθει και τα οποία έχει γράψει ο ίδιος. Λίγες μέρες πριν τα εγκαίνια του μουσείου λάβαμε και φωτογραφίες και έγγραφα του ιατρού Κωνσταντίν Κοζουχάροφ, που ίδρυσε το πρώτο ζυθοποιείο. Σπούδασε ιατρική στην Πράγα, παντρεύτηκε Τσέχα και επιστρέφοντας στη Βουλγαρία έφερε και την αγάπη του προς τη μπύρα. Το 1902 μαζί με ορισμένους επιχειρηματίες άνοιξε το πρώτο ζυθοποιείο".
Τα εκθέματα είναι αραδιασμένα θεματικά και ακολουθούν την παραγωγική διαδικασία, λέει η Στόινα Κωνστανίνοβα. Ουσιαστικά η ιδέα είναι ο επισκέπτης να μπορεί να δει το παρελθόν και το παρόν ταυτόχρονα. Κοιτάζοντας τις φωτογραφίες να μπορεί να αποκτήσει μία εικόνα πως γίνονταν τα πράγματα κάποτε και να παρακολουθήσει πως γίνονται προς το παρόν.
"Στον τρίτο όροφο", συνεχίζει η κα Στόινα Κωνστανίνοβα, "έχουμε διαμορφώσει μία πλατφόρμα από την οποία άνθρωπος μπορεί να παρατηρεί το βράσιμο της μπύρας. Είναι χάλκινα καζάνια, τυπικά για κάθε ζυθοποιείο που ουσιαστικά είναι η καρδιά του. Εκεί οι επισκέπτες μπορούν να περιεργαστούν διάφορα τμήματα από παλιές εγκαταστάσεις ζυθοποιίας, καθώς και τέτοια που χρησιμοποιούνταν για τον έλεγχο της ποιότητας της μπύρας. Μπορούν να ειδωθούν και τα βασικά συστατικά της μπύρας, που είναι βύνη, λυκίσκος και φυσικά - νερό. Οι επισκέπτες έχουν την δυνατότητα να δούνε και δοκιμάσουν τα συστατικά για να αποκτήσουν μία ιδέα από τι ακριβώς γίνεται η μπύρα. Επειδή είναι φυσικό προϊόν και σ' αυτήν δεν έχει συντηρητικά".
Στο τέλος του γύρου αυτού του ζωντανού μουσείου οι επισκέπτες περνάν και από μία ειδική αίθουσα στην οποία ο καθένας μπορεί να δοκιμάσει την μπύρα σε συνδυασμό με τους κατάλληλους μεζέδες.
"Αυτό που είναι διαφορετικό εδώ και δεν προσφέρεται αλλού είναι ότι οι επισκέπτες μπορούν να δοκιμάσουν ζωντανή, ακόμα μη φιλτραρισμένη μπύρα, που δεν είναι έτοιμη για πώληση", λέει η Στόινα Κωνσταντίνοβα. "Η μπύρα αυτή είναι αρκετά πιο θρεπτική, με υψηλότερο περιεχόμενο αλκοόλ, πολύ πιο νόστιμη και όχι τόσο πικρή".